Joe Lovano (VS, 1952) behoort al jarenlang tot de groten van de tenorsax in de jazzwereld, maar toch is dit pas zijn eerst album onder eigen naam voor het ECM label. Hij werkte al heel vaak voor het label van Manfred Eicher, maar dat was als sideman van muzikanten als Paul Motian, Steve Kuhn, Marc Johnson e.a. In het inmiddels uitgebreide oeuvre van Lovano vormt Trio Tapestry misschien wel het meest emotievolle en persoonlijke album. De sfeer is verstild door het ontbreken van een bassist, maar ook het vervreemdende effect van de gongs die Lovano gebruikt draagt hieraan bij. Pianiste Marilyn Crispell (VS, 1947) speelt een belangrijke rol in dit trio, zij werkte al eerder samen met Joe Lovano en drummer Paul Motian. Ze komt uit de free jazz, werkte met muzikanten als Anthony Braxton, Cecil Taylor, Tim Berne, Peter Brötzmann, Misha Mengelberg e.v.a. en ook was zij actief in de moderne muziek van o.a. John Cage. Haar samenwerking met ECM is al langdurig, vooral met Paul Motian dat heeft ze gemeen met Lovano. De hier aanwezige drummer Carmen Caspaldi , een oud studiegenoot van Lovano aan Berkeley, hij werkte ook met hem op het Blue Note album Viva Caruso, een slagwerker uit de “school” van Paul Motian met zijn spaarzame, behoedzame spel.

Lovano noemt de muziek op dit album “jazz free’, geen “free jazz”. Naast gongs en tenorsax speelt hij hier ook de taragato, een van oorsprong Hongaars instrument dat er uitziet als een klarinet maar waarvan het geluid meer lijkt op dat van een sopraansax, dat komt door de conische boring net zoals bij de saxofoon en in tegenstelling tot de cilindrische boring van de klarinet. “One Time In” het openingsnummer verwelkomt de luisteraar in de sfeerrijke wereld van “Trio Tapestry”met gongklanken, spetterende cimbalen en het donkere brommende geluid van de tenorsax. De muziek brengt je in een soort droomwereld, ieder instrument creëert zijn eigen sfeerbeeld. Het mediterende karakter van Lovano’s muziek is hier wel ver verwijderd van zijn reputatie als de tenorist met het brede geluid als een nieuwe Gene Ammons toen hij nog speelde in orgel-tenor groepen (Brother Jack McDuff en Lonnie Smith met name). Hier laat hij horen dat hij ook excelleert in een meer introspectief geluid waarbij hij zijn sax kan laten fluisteren en flemen.

“Trio Tapestry”is een album vol stilte hetgeen bijdraagt tot de buitengewoon spannende sfeer die rond de muziek hangt, de composities klinken als minimalistische gedichten alsof de noten vrij rond zweven. Het heeft een betoverend effect op de toehoorder. De grens tussen improvisatie en compositie is uiterst vaag, hetgeen goed te horen is in het wonderschone “Sparkle Lights”. “Rare Beauty” komt het dichtst bij het traditionele trio geluid, maar ook hier ontstaat een hallucinant gebeuren als Lovano’s tenorsax cirkels draait rond Crispell’s piano als een mot rond de lamp. Het laatste nummer “The Smiling Dog” laat Lovano en Crispell horen in een pure “free jazz”stijl met een piepende en schurende sax en dissonante piano akkoorden om te laten horen dat ze ook uit een heel ander vaatje kunnen tappen. Een schitterend album, het zal niet ieders “cup of tea” zijn, maar de echte liefhebber zal er van smullen.

Jan van Leersum.